Bedrijfscultuur: de onbesproken succesfactor voor bedrijfsgroei

Nog scherpere prioriteiten verzinnen. De BHAG wederom opfrissen. Slimmere KPI's zoeken. Het draagt allemaal nauwelijks bij aan bedrijfssucces. De échte succesfactor voor bedrijfsgroei is vaak onbesproken… En heeft alles te maken met de bedrijfscultuur.

Elk bedrijf is een complex systeem. Het is een systeem dat continu verandert. De bovenstroom is wat je ziet en hoort. De onderstroom is vele malen krachtiger én veel belangrijker voor succes. Hoe zit dat en vooral, wat zijn de succesfactoren?

De eerste gedachte is misschien dat het een eenvoudig systeem is. Je kunt zien en horen wat er is. De identiteit van het bedrijf met het logo, de producten, en verpakkingen. De inrichting van het kantoor. De dresscode van de mensen die er werken. Het geroezemoes op de werkvloer. De Porsche voor de deur. En natuurlijk ook visie, strategie, de jaar- en kwartaalplannen, dashboards en daily huddles.

Wat je ziet en hoort is de zichtbare bovenkant van de ijsberg. Deze bovenstroom draagt voor minder dan 20 procent bij aan je succes. Wat je niet voelt is het deel onder water. Dat deel is er zeker wel: de onzichtbare onderstroom. Die onderstroom gaat vooral over energie. Energie die je voelt, maar niet ziet. Deze energie draagt meer dan 80 procent bij aan je succes.

De onderstroom bestaat uit niet-tastbare zaken. Dit gaat over wat mensen denken en voelen. De cultuur, hoe mensen met elkaar omgaan en energie tussen mensen, zijn voorbeelden van niet-tastbare zaken. Het is misschien niet tastbaar, maar zeker voelbaar. De onderstroom en deze energie wordt zelden over gesproken. Dat je het niet ziet, hoort en uitspreekt wil niet zeggen dat het er niet is!

Die onderstroom is vele malen krachtiger dan de bovenstroom. De onderstroom is stabiel en is het fundament voor succes in de bovenstroom. De onderstroom bepaalt 80 procent van het succes, terwijl we er vaak minder dan 20 procent aandacht voor hebben.

De onderstroom verbindt - of niet natuurlijk. Een verbindende cultuur is goud waard. Een open cultuur waarin samen werken ook écht samenwerken is. De handvol  kernwaarden op de muur is de bovenstroom. Of die kernwaarden écht leven in het bedrijf in goede en slechte tijden, is de onderstroom.

De onderstroom voorspelt. Ogenschijnlijk onverwachte uitbarstingen zoals een medewerker die stampvoetend het bedrijf verlaat komen nooit plotseling. In de onderstroom hadden we dat kunnen zien aankomen, bijvoorbeeld bij regelmatige kleine spanningen, die iedereen wel voelde, maar geen aandacht aan besteedde.

De belangrijke vragen zijn: kun je de onderstroom vormen en zo ja, hoe dan? Vijf tips:

1. iedereen neemt zijn of haar plek in (en niet die van iemand anders); De ondernemer zet niet ‘project manager’ op zijn kaartje, maar directeur.
2. laat de cultuur elke dag leven; Een levende cultuur verbindt en voorspelt. En is gewoon lekker om in te werken.
3. werk aan onderling vertrouwen naast het werken aan vaardigheden,
4. zie de mens achter je collega met al zijn ambities, drijfveren, angsten en kwetsbaarheden, en
5. maak energie van mensen bespreekbaar. Waar zien mensen naar uit, waar zien ze tegenop?